De kleuren van de steden

    Door toedoen van de popmuziek is het Antwerpse uitgangsleven weliswaar in een akoestische hel veranderd, maar af en toe hoort men de cafés toch een liedje van Wannes Van de Velde. Gewoonlijk is dat Ik wil deze nacht in de straten verdwalen, soms ook Mijn Mansarde of nog een andere ballade. Naar mijn idee vertolken al deze liedjes, onmiskenbaar Antwerps als ze zijn, de ziel van de ideale Antwerpenaar, die natuurlijk  ne mengs is, de volksmens in ongerepte staat, protserig, warmbloedig, materialistisch, gekweekt uit de triomfen en vernedeingen van zijn stad - maar ook een bohémien en iets wat ik zou willen omschrijven als een ‘mystiek varken’ …
    Een kritisch intellectueel zou kunnen opwerpen dat Wannes Van de Velde blijkbaar de ideale muziek voor het Vlaams Blok schrijft, aangezien deze partij pretendeert dat zij de gedachtewereld van diezelfde mensentype verwoordt. Men kan daar van alles tegenin brengen, onder andere de teksten van Wannes Van de Velde zelf. Ook zou men kunnen concluderen dat ik een fascist ben, daar ik evenals het Vlaams Blok het gebruik van het Nederlands voorsta.
    Grappig genoeg zingt Wannes Van de Velde, die ik als grootste levende zanger in ons taalgebied beschouw, niet eens in het Nederlands. Zoals bekend doet hij dat in het Antwerps. Het Antwerps is mijn geliefkoosde vreemde taal, maar mijn beheersing ervan is helaas onvolkomen.
    God zij geprezen voor het Antwerps! Niet toevallig stelt de Nederlandse medicus en taalgeleerde Johannes Goropius Becanus in zijn Origines Antverpiae uit 1569 dat er in het aards paradijs Antwerps werd gesproken, een opvatting waar ik mij graag bij aansluit. Volgens Becanus is de naam ‘Adam’ een verbastering van ‘aardman’ en dop soortgelijke wijze is ‘Eva’ uit ‘eeuwen’ ontstaan… Alleen een Brusselaar zou zo dom zijn aan deze onomstotelijke etymologie te willen tornen. In mijn mening over Wannes Van de Velde sta ik niet alleen. Ik ken veel ontwikkelde personen die het met mij eens zijn, ook Hollanders. Zelfs de ongeneeslijke Brusselaar Geert Van Istendael bewondert hem, hoewel hij in een van zijn geschriften het Antwerps ‘oorpijnigende’ klanken toedicht. En de hoogst erudiete, hoogst ernstige Nederlandse poëziecriticus Rein Bloem bekende enige jaren geleden in een beschouwing over het werk van de dichteres Ida Gerhardt, winnares van de P. C. Hooftprijs, dat hij eigenlijk de meer van de lyriek van Wannes Van de Velde hield.
    Wannes Van de Velde is natuurlijk een liedjeszanger en geen dichter stricto sensu, maar dat neemt niet weg dat zijn liedjes meer memorabele regels bevatten dan veel gedichten. Zo zingt hij in Het verlangen van de zeeman, om mij tot een voorbeeld uit zijn nieuwe cd te beperken, deze schitterende regels:
    ‘Wat zijn ik met ‘nen horizon
    die’n altijd verder drijft
    onder het zwijgen van een maan
    die heure kring beschrijft?’

    Dat is een Slauerhoviaanse vorm van zwerversmelancholie, even goed als Slauerhoff en misschien wel beter.
    En het is Antwerps. Een Nederlandse vertaling zou de eerste en de vierde regel ernstig verminken: ‘Wat heb ik aan een horizon’ en ‘die haar kring beschrijft’ … Het een klinkt plat-materialistisch, het andere is qua ritmiek hoogst onbeholpen (de zanger zou hahaar of krihing moeten zingen) en mist bovendien het intens vrouwelijke dat in ‘heure’ besloten ligt.
    Verheerlijk ik het Antwerps? Nee, maar het is de taal van Wannes Van de Velde, wiens Nederlands zo aamborstig zou klinken als een gedicht van Gezelle waarin ieder West-Vlaams woord door een pieptoon is vervangen.

    01. De kleuren van de steden (W. Van de Velde)

    02. Ketter onder de maan (W. Heynen//W. Van de Velde)

    03. ‘k Heb van alles geprobeerd (W. Poppeliers/W. Van de Velde)

    04. De visverkoper (M. Hauman)

    05. De emigrant (trad)

    06. De zangers uit Athene (Trad/M. Hiotis/W. Van de Velde)

    07. De groten avond (W. Van de Velde)

    08. Von Braun (W. Poppeliers/W. Van de Velde)

    09. Ik zag Cecilia komen (trad/W. Van de Velde)

    10. De politieken toer (K. De Cauter/W. Van de Velde)

    11. Het verlangen van de zeeman (W. Van de Velde)

    12. ‘t Is de mensen niet gegeven (W. Van de Velde)

    13. De zwerver (W. Van de Velde)

    14. Den terminus voorbij (W. Van de Velde)

    15. Theater zonder poos (W. Poppeliers/W. Van de Velde)

    MEER UITGAVES

    Adam & Eva

    Cafe B

    De Herkuls

    De Muze

    © 2024
    Disclaimer: Indien er media-materiaal op deze website staat waar u de rechten op bezit en hier onterecht geplaatst is, laat het ons dan a.u.b. weten.
    privacy policy

    Wij gebruiken cookies om uw surfervaring op deze site te verbeteren. Als u voortgaat met het surfen op deze site, gaat u akkoord met onze cookies policy.